Altın Silsile (Termo)

Asırlar boyunca sırasıyla birbirlerine icâzet (manevî diploma) veren şeyhlerin oluşturduğu isim zincirlerine silsile adı verilmiştir. Bu silsilelerin Hz. Peygamber ile başladığı kabul edilir. Bazı tasavvufî kaynaklarda Hz. Peygamber (a.s) ilk dört halifeden her birine zikir öğrettiği ve bu yolla dört ayrı tarikatın oluştuğu kaydedilmiştir. Bunlardan özellikle Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ali ile devam eden silsilelerin zamanla yaygınlık kazandığı, Ebû Bekir'den gelen silsilenin Sıddîkıyye, Ali'den gelenin ise Aleviyye diye adlandırıldığı ifade edilir. Tarikat silsilelerine bakıldığında çoğunun Hz. Ali'den geldiği görülmektedir.
...
Diğer İslâmî ilimlerde liyâkatı temin ve sahtekârlığı önlemek için diploma vazifesi gören icâzetnâmeler bulunduğu gibi, tarikatlerde de sahte şeyhleri önlemek amacıyla icâzetnâme yazma usûlü kullanılmış olmalıdır. Bu icâzetnâmelerde, onu veren zâtın şeyhlerinin silsilesini yazmak bir gelenek olmuş ve böylece o şahsı köklü bir tasavvufî geleneğin mirasçısı olduğu vurgulanmak istenmiştir. Başta hadis olmak üzere birçok İslâmî ilimde Hz. Peygamber'e ulaşan yazılı silsile ve icâzetnâmelerin bulunması tasavvuf erbâbı içinde örnek teşkil etmiştir.

Prof. Dr. Necdet Tosun