Tezgahtan Tuvale

Halılar 13. yüzyıldan günümüze değin, Avrupa ülkeleri ile aramızda yapılan ticarete konu olan ve "Türkiye" dendiği zaman ilk akla gelen objelerin başında yer alır. Avrupa'da evlerde, kiliselerde, saraylarda kullanım gören halılar hayata öylesine işlemiştir ki sayısız ressam tarafından, renklerin ve motiflerinin tüm canlılığıyla betimlenmiştir. İsimsiz halk sanatçılarının ilmek ilmek dokuduğu halılar, tuval ve duvar resimlerinde, ressamların fırçasından günümüze yansımıştır. Ne var ki bilimsel ve akademik çalışmalar konu olan "Batı Resmi ve Doğu Halıları" meselesi, sanatın asıl tüketicisi olması gereken halk tarafından gereğince bilinmemekte; John Mills'in konuyla ilgili kitap ve makaleleri, Brigitte Scheunemann ve Onno Ydema'nın akademik çalışmaları geniş çevrelere ulaşamamaktadır.

Bu kitap kapsamında 17. yüzyıl Hollanda resim sanatında yer alan Osmanlı halılarını, tiplerine göre sınıflandırarak vermeye çalıştım. Coğrafi ve kültürel yakınlıklarından ötürü, Flaman ressamlar da benzer konulu çalışmalarında aynı tip halıları resmettikleri için çalışma kapsamına girdiler. Sayısız örnek içinde, kimi zaman seçim yapmakta zorlanarak da olsa, tespit ettiğim her halı tipinin en çarpıcı örneklerine yer vermeye gayret ettim...