Felsefe/Bilim/Sanat Yazıları

Felsefesiz, bilim ve sanat; bilimden yoksun sanat ve felsefe olamayacağı gibi, sanattan uzak kalmış, hayalgücünden payalamamış bir bilim ve felsefe de düşünülemez. İnsanlığın gelişmesi ve ilerlemesi işte bu üç temel direğin varlığına bağlıdır. Bazen sanat, bilim ve felsefeye; bazen felsefe, sanat ve bilime; çoğu kez de bilim, felsefe ve sanata ilham verir, yol gösterir, etkide bulunur. Her üç alan da birbirlerine ne kadar çok katkı verir ve paylaşım içinde bulunurlarsa, o kadar verimli ve yararlı olurlar. Bu insan başarılarından yoksun bir toplum eksik, yetersiz demektir; ilerleme ve gelişmesini gerçekleştiremez. Kültürün bu üç temel kolonu; felsefe, bilim ve sanat, özgür düşünme, ifadeetme ve eyleme ortamından uzak kalırlarsa, kendilerini gerçekleştiremez, verimliliklerinden ve başarılarından yoksun kalırlar. İnsanlığın en üst yaratıları olan Felsefe, bilim ve sanat, özgür disiplinlerdir (Artes Liberales) ve özgür iradenin, "Libre Arbitre"in taşıyıcıları olarak her zaman özgürlüğü talepederler. Eleştirel akılyürütme ve özgür düşünme bu disiplinlerin ortak yöntemidir. Felsefe, bilim ve sanat tarihlerinde karşımıza çıkan Aristoteles, Farâbî, Ömer Hayyam, Beyruni (Bîrûnî), Mevlâna, Leonardo da Vinci, Mimar Sinan, Kant, Goethe, Marx, Nietzsche ve Einstein gibi dehalar, bilim, sanat ve felsefeyi kendilerinde toplamış kişilere örnektirler. Bu dünyada kusursuz insanlar yoktur, yalnız kusursuz niyetler vardır. İşte felsefe, bilim ve sanat, bu iyi niyetleri, kusurlu insanlarda besler, büyütür ve çoğaltırlar. Her yazı ve sözün kıyısı olmadığı bilinciyle, felsefi düşüncelerin, bilimsel bilgilerin ve sanatsal duyguların da bir sınırının olmadığını söylemeliyim. İnsanlık varoldukça, tarih boyunca karşımıza çıkan, bütün güçlük ve engellemelere karşın, bu alanlardaki başarıların artarak süreceğine eminolabiliriz. Goethe'nin söylediği gibi ben de, "Konuşmak (ya da yazmak) bir ihtiyaç olabilir; ama susmak en büyük sanattır" diyeyim mi? Kim bu sanata ulaşmış ki?