Fikir Fabrikası

AT&T'nin resmi Ar-Ge bölümü olan Bell Laboratuvarları, 1920'lerdeki kuruluşundan 1980'lerdeki düşüşüne kadar yeni fikirlerin oluşumu için dünyadaki belki de en iyi laboratuvardı. Transistörden lazere, dijital iletişimlerden kablosuz telefona kadar Bell Laboratuvarları'nın modern hayatı etkilemediği bir yanını bulmak oldukça zor.

Peki neden bunca çığır açıcı fikir Bell Laboratuvarları'ndan çıktı? Jon Gertner, Fikir Fabrikası'nda 20. yüzyılın en önemli icatlarının ortaya çıkışını inceleyerek, Amerikan tarihinin sürükleyici ve henüz anlatılmamış bir bölümünü okurla paylaşıyor. Bu hikâyenin merkezinde, kariyerlerini Bell Laboratuvarları'nda geçiren oldukça zeki ve tuhaf küçük bir grup adamın yani Mervin Kelly, Bill Shockley, Claude Shannon, John Pierce ve Bill Baker'ın hayatı ve çalışmaları yer alıyor. Bu adamların işi iletişimin geleceğini araştırmak ve geliştirmekti. Küçük kasabalarda büyüyen ve çocukken edindikleri küçük uğraşlarla bilime yönelen bu garip adamlar, Bell Laboratuvarları'nın tepeden inme emirlerle yürüyen kasvetli bir katedral olduğu düşüncesini adeta yalanlıyordu.

Gertner, Bell Laboratuvarları'ndaki icatların ortaya çıkmasını sağlayan simyayı mercek altına alırken, bilim, ticaret ve toplum arasındaki bağlantılar hakkında da ipuçları sunuyor. Yazar, genç yeteneklerin nasıl işe alınıp gelişimlerinin nasıl sağlanacağı, birbirlerinden farklı elemanların ne şekilde düzenlenip onlara hangi şartlarda önderlik edileceği, bilimsel bir keşfi piyasaya sürülebilir bir ürüne dönüştürüp, bu ürünün nasıl daha iyi, daha ucuz ya da hem daha iyi hem daha ucuz üretilebileceğiyle ilgili önemli hususları gözler önüne seriyor. Keşfetme hırsının bir felseye dönüştüğü günümüzde Bell Laboratuvarları, teknolojik yeniliklerin ortaya koyduğu engel ve çözümleri daha iyi anlayabilmemiz için bir yol sunuyor. Sonuçta, Bell Laboratuvarları yeniliğin yönetiminin temelini oluşturulan fikirlerin doğduğu yer.

Fikir Fabrikası, modern iletişimin ve bilgi çağının ortaya çıkışının hikâyesi; kendilerine zaman, yer, para ve birbirlerine erişim olanakları sunulan ve böylelikle dünyayı yeni bir boyuta taşıyan olağanüstü adamların öyküsü.