Kayseri Olayları Davası

1960 yılının başlarında Yeşilhisar'da CHP ilçe başkanı münakaşa ettiği DP yöneticilerine ateş etmiş ve sonrasında tutuklanmıştı. Bunu takiben ilçede giderek büyüyen gerginlikler ve olaylar yaşanmış, iş Hükümet Konağının basılması derecesine kadar ilerlemişti. 1960'ın Şubat ve Mart aylarında yaşanan bu hadiselerden sonra 3 Nisan 1960'ta Kayseri'de yapılacak olan CHP il kongresi, daha büyük bir olaya meydan verilmemesi düşüncesiyle, iptal edilmişti. İnönü, kongre yapılmasa da Kayseri'ye ve oradan da Yeşilhisar'a gitme kararı almıştı. Kayseri'de yeni bir hadise ile karşı karşıya kalınmaması ve fevkalade bir hal olmasını önlemek isteyen Kayseri Valisi, İnönü'ye Kayseri'ye gelmemesini rica eden bir telgraf göndermişti. Ricalar telefonla tekrarlanmıştı. Ancak İnönü kararından vazgeçmemiş, trenle yola çıkmıştı. Başbakan Adnan Menderes tarafından verilen talimatla Kayseri Valisi İnönü'ye Kayseri'ye gelmemesi için bir yazı yazmış ve yazı İnönü'ye Himmetdede istasyonunda verilmişti. İnönü bu yazıyı alenen yırtıp atmıştı. Valiye göre bu hareket devlete karşı bir fiil anlamına gelmekteydi. İnönü'nün treni Himmetdede istasyonunda 173 dakika bekletilmişti. Yine Menderes'in talimatıyla yol açılmış ve İnönü trenle Kayseri'ye gelmişti. Bu olay, Kayseri Olayları Davasının mesnedi olmuş ve sanıklar seyahat hürriyetini ihlalden idam talebiyle yargılanmışlardı. Yassıada idam kararlarının mesnetleri arasında bu dava da bulunmaktadır.

İnönü Kayseri'den Ankara'ya döndükten sonra Meclis Genel Kurulunda o meşhur konuşmasını yapmış ve "Şartlar tamam olduğu zaman ihtilal meşru olur", "Sizi ben de kurtaramam", "İhtilali biz değil bizim dışımızdakı güçler yapacaktır" demiştir.