Osmanlı Topraklarında İngiliz Misyoner Ağı

Yüzbaşı Ahmed Hamdi Bey'in kaleme aldığı bu eserde, Osmanlı İmparatorluğu'nun en kritik dönemlerinde faaliyet gösteren İngiliz misyonerlerin gizli dünyasına adım atıyoruz. Bu risale, sadece bir din tarihi çalışması değil, aynı zamanda din perdesi altında yürütülen siyasi ve casusluk faaliyetlerinin detaylı bir ifşasıdır. İngiliz misyonerler, Anadoludan Yemene kadar uzanan geniş coğrafyada, yüz yıl sonrasının planlarını bile bugünden yaparak, büyük bir titizlikle yetiştiriliyorlardı.

Misyonerlerin asıl görevi, Protestanlığı yaymak değil, İngiltere'nin ticari ve siyasi menfaatlerini korumak için bilimsel kılıf altında keşifler yapmaktı. Yemende avcılık ve hayvan bilimi meraklısı olarak dolaşan, aslında İngiliz G. Wayan Bury olan Abdullah Mansur gibi mühtediler , bölgenin coğrafyasını ve askeri yapısını haritalandırıyorlardı. Hatta misyonerler arasında, İstanbul'da Türk gibi yetiştirilip Osmanlı Hariciye Nezareti'nde yüksek bir makama kadar yükselen Mister John (İbrahim Zeki Efendi) gibi tehlikeli isimler de vardı. Bu durum, düşmanın ne denli incelikli çalıştığını kanıtlıyor.