Sam Zal ve Oğlu Rüstem

Eski Persiyalılar İranın dünyanın merkezi ve yüksek dağlarla çevrili olduğunu kabul ederler. Bu teori, Yunanlıların Grekin dünyanın su akıntısıyla çevrili olduğu teorisiyle benzerlik arzeder. Şair firdevsi, bu dağların hepsine Elburus dedi. Araplar Persiyayı yağmaladıktan sonra, Şahnameden de belirttiği üzere, bura halkı müslümanlaştırıldı. Persiyadaki Büyük Peygamber Zerdüşt taraftarları Hindistana kaçtı. Şans eseri Persiyanın tarihi Firdevsi tarafında korundu.

Elinizdeki kitabın baş bölümü; Doğu İranın Maşaddaki Tuz Şehrinde doğan Firdevsinin ilk ve ikinci kitabı şahnamede alınmıştır. Batılılar, Şahnameyi Mattahew arnoldun Sahrab ile Rüstem adlı harika şiiriyle tanırlar.

Hindistana giden ariler sayılmazsa, Eski İranın üç kralı olduğu söylenir. Bunlar; Medya, Persiya, Balch veya Bakteriedir.

M.Ö. 1000lerde Balchta ortaya çıkan Lahra Aspa (hızlı atların efendisi) sülalesinden peygamber Zerdüşt; insanın düşünme yeteneğinin yaşam felsefesinin özü, insanın, kendi saf düşünme kuvveti ve güzelliği ile soyut doğruluğu arayıp yakalamasıdır.

Batı dünyası tarihinde papaz ve büyücüleri ile tanınıp akabinde bu düşünceyi de aşarak takipçileri, ateşe tapan Medler Kafkasyanın güney bölgesindeki Kürdistana yerleşmişler.

Sam, Zal ve Oğlu Rüstem bu geleneğin felsefesine oturan bir efsane kahraman iken; bugün Acem ve Turanilerin Newroza olduğu gibi kendilerine ait olduğu savının aksine, kendinin ve tarihi derinliklere dayanan iyi düşün, iyi üret, iyilik yap felsefesinin ve yaşam tarzının kahramanıdır. Kötülüklerin değil; dostluğun, iyilikseverliğin yanında, düşmanlığın ve düşmanlarının karşısındaki özgür güçtür.