Ser-güzeşt-i Ra?na vü Ziba

On yedinci yüzyılda yaşamış İranlı şair/münşi Türkmen Berhurdâr Ferâhînin İsfahandaki Türkmen meclislerinden derlediği Ser-güzeşt-i Ranâ vü Zîbâ, Doğu hikâyelerinin renklerini bünyesinde barındıran özgün bir anlatıdır. Ferâhînin Mahbubul-kulûbunun hâtime bölümünde yer alan ve adı geçen eserdeki diğer metinlerden daha sade bir üslupla kaleme alınmış bu anlatı, üretildiği coğrafyada popüler olmuş; tercümelerle on dokuzuncu yüzyıl Özbek ve Osmanlı edebiyatlarına da taşınmıştır. Bir çerçeve hikâye ile on bir alt hikâyeden oluşan sergüzeşt, nişanlısından ayrı düşen ve bir gemici tarafından hileyle kaçırılan bir kadının sayısız zorluklara rağmen iffetini koruma yolunda verdiği mücadeleyi anlatır. Aşk hikâyesinden ziyade ayrılık ve macera hikâyesi olan hikâye, ahlaki normları ve iyi insan olmanın esaslarını kadın-erkek ilişkileri üzerinden okura sunan gerçekçi bir anlatıdır. Ra'nâ ve Zîbâ hikâyesinin Osmanlı edebiyatındaki tercümesini merkezine alan bu çalışmanın temel amacı, farklı edebiyat geleneklerine mâl olmuş, bugün neredeyse hiç bilinmeyen bir Doğu hikâyesini literatüre kazandırmak ve aynı kültür dairesinde olan edebiyat geleneklerinin farklı açılardan karşılaştırmalı olarak yorumlanabileceğini söz konusu eser üzerinden araştırmacıların dikkatine sunmaktır..