Sıkıgözetim

Yeraltı dünyasının iç sesi Genet, Sıkıgözetim adlı tek perdelik oyununda "içeriden" tanıdığı suçluların dünyasından bir kesit anlatır. Bir zindan hücresinde üç mahkûm: Yeşil Göz, 22 yaşında, cinayetten idam cezasına çarptırılmış; Maurice, 17 yaşında, Yeşil Göz'e sonsuz bir hayranlık besler; Lefranc, 23 yaşında, hırsız, Yeşil Göz'e duyduğu kıskançlıktan gözü dönmüş. Bu dört duvar ve birbirini didikleyen bu üç kişi arasında her an her şey bir felakete dönüşmeye gebedir. Nitekim öyle de olur... Gardiyanlar da bu felaketin izleyicileridir.

Genet'nin bütün oyunlarında olduğu gibi, Sıkıgözetim'de de, toplumdışı kişinin yalnızlığını, kendine yabancılaşmasını, imrendiği, kıskandığı veya nefret ettiği kişinin yerine geçmesini, onun kılığına girmesini görürüz.

İlk versiyonu 1947'de yayımlanan Sıkıgözetim, Şubat 1949'da Théâtre des Mathurins'de, Jean Marchat yönetiminde sahnelenir. Metin, Mart 1949'da bu kez Gallimard Yayınevi'nden çıkar. O yılın haziran ayında, özellikle Maurice Blanchot, Jean-Paul Sartre, Raymond Queneau ve Jean Paulhan gibi isimlerin oyları sayesinde La Pléiade ödülünü kazanır. 1965'te yeniden basıldığında Genet metin üzerinde birtakım değişiklikler yapmıştır. 1968'de Gallimard'dan çıkan Toplu Eserleri'nin IV. cildine alınan oyunu üzerine şöyle bir not düşmüştür: "Bu oyunun bir not ya da bir oyun taslağı imişçesine, Toplu Eserleri'min IV. cildinin sonuna konmasını dilerdim. İş dileğe gelip dayandığına göre de, bu oyunun bir daha hiç sahneye çıkarılmamasını isterdim. Oyunu ne zaman, hangi koşullar altında yazdığımı anımsamak bana güç geliyor. Herhalde can sıkıntısı içinde, bir dalgınlığıma gelerek yazıldı. Tamam, böyle demek doğru olur; bu oyun kalemimin bir sürçmesi olsa gerek."