Tefsir Usulü

Bu Çalışma, Allahın son resulüyle gönderdiği hidayet kitabı olan Kuran-ı Kerimin, hayırlı oluşlarına şahitlik edilen ilk üç asırda nasıl anlaşılıp tatbik edildiğini tespit amacıyla hazırlanmıştır. Zira Kurânı tefsir etmeye tek yetkili kişi olan Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, onu beyân etmiş, ashâb-ı kirâm, Kurânın nüzulüne şahitlik etmişler, kırâat ve açıklamasını Allahın rasulünden öğrenip uygulamışlar ve kendilerinden sonraki tâbiîn nesline aktarmışlardır.
Kurân bilgisinin bâtıl anlayışlardan, zayıf ve hurafe bilgilerden uzak kaldığı o asırlar, İslâm tarihinin en parlak, en temiz dönemleri olmuş, sonraki asırlarda ise Kurân tefsiri hususundaki yanlışların temel sebeplerini şu iki konu teşkil etmiştir:
1- Kurânın dirâyet tefsiri adı altında şahsî görüşlerle açıklanmaya çalışılması ve içinde bulunulan siyasi veya kültürel atmosferin yahut bağlı bulunulan; akidevî, fıkhî ve ideolojik mezheplerin Kurân anlayışına tesir etmesi.
2- Kurânın rivâyet tefsiri adı altında zayıf ve uydurma rivayetlere, isnadı bilinmeyen nakillere dayanılarak açıklanmaya kalkışılması. İslâm dininde bildirilenlere aykırı olarak nakledilen ve Kurân ile sahih sünnete arz edilmeyen İsrailiyyât kaynaklı rivayetleri de bu kısımda değerlendirebiliriz.
İşte bu olumsuz tesirlerden arındırılmış, Sahabe, Tâbiûn ve Tebâut-Tabiîn asırlarında mâlûm olan bir Kurân anlayışı tespit etmek gayesiyle bu çalışmayı yapmaya karar verdim. Bu yüzden çok nadir istisnalar haricinde, sonraki asırlara ait yorumlardan kaçınarak, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellemden, sahabeden, tabiûndan ve tebâut-tabiînden yalnızca sahih veya hasen isnadlar ile nakledilmiş olan rivayetlere dayanarak bu kitabı hazırladım. Kurân ayetlerinin meallerindeki manâlandırmaları da sözü geçen bu rivayetler ekseninde yaptım. Kitabın girişinde Kurân ve tefsirine dair usûlî bilgiler zikrettim. Allah Azze ve Celleden bu çalışmayı bana ve ümmete faydalı kılmasını dilerim.
Ebû Muâz Seyfullah Erdoğmuş
Hicrî 1437 / Mîlâdî 2015 Ankara