Türk ve ABD Hukuklarında Maddi Değer Kazanan Kişilik Haklarının Mirasla Geçebilirliği

Türk hukukunda kişilik değerlerinin yaşam sırasında ticari işlemlere konu edilebileceği konusunda bir kuşku bulunmamaktadır. Tartışmalı konu, bu değerler üzerindeki kişilik hakkının mirasla geçip geçemeyeceğidir. Benimsenecek yaklaşım, önemli pratik sonuçlar ortaya çıkarabilecek niteliktedir: Piyasa ilişkilerinde ölenin kişilik değerleri, yaygın biçimde, üzerinden kar elde edilebilecek bir kaynak olarak kullanılmaktadır. Yıllar önce yaşamlarını yitirmiş James Dean, Marilyn Monroe, Cem Karaca, Kemal Sunal gibi ünlülerin isimleri, sesleri ve görüntüleri, bugün dahi ticarileştirilebilir birer değer olarak işlev görmeye devam etmektedir. Güncel teknoloji, bu değerlerin kullanımı için yeni imkanlar yaratmakta; ticari faaliyet, gelişecek yeni alanlar bulmaktadır.
Şu halde, böylesi değerler, ölümle birlikte kamunun serbest kullanımına mı açılmaktadır? Yoksa bu varlıklar üzerindeki kişilik hakkı sona ermeyip mirasla geçebilmekte midir? Ya da ölenin yakınlarını bu değerlerin kullanımı üzerinde söz sahibi kılabilecek başkaca hukuki temellendirmeler bulunmakta mıdır? Çalışma, bu sorulara yanıtlar aramakta; 1950li yıllarda başlayan bir gelişimle bu tür kişilik değerleri üzerindeki hakkın mirasla geçebilirliğini tartışan ABD hukukunu da inceleyerek karşılaştırmalı hukuk verilerinden yararlanmayı amaçlamaktadır.