Yusuf u Zeliha

Şeyyâd Hamza, Eski Anadolu Türkçesi Dönemi'nin (XIII-XV. yy.) ilk mutasavvıf şairlerinden biridir. Konya ve Akşehir çevresinde yaşadığı düşünülen Şeyyâd Hamza hakkında kaynaklarda çok az bilgi bulunmaktadır. Son c¸alıs¸malar s¸airin 1348 yılında Aks¸ehir civarındaki bir veba salgınında iki c¸ocugˆunu kaybettigˆini go¨stermektedir. Şeyyâd Hamza'nın adının önündeki şeyyâd ünvanı "kıssahan" anlamına gelmektedir. XIII. yüzyılın son çeyreği ile XIV. yüzyılın ilk yarısı içinde yaşadığı düşünülen Şeyyâd Hamza'dan günümüze altı mesnevi; gazel, kaside ve koşma tarzında yazılmış 16 şiir kalmıştır. Şeyyâd Hamza'nın en önemli eseri Yûsuf u Zelîhâ (Destân-ı Yûsuf) mesnevisidir.
Şeyyâd Hamza'nın Yûsuf u Zelîhâ (Destân-ı Yûsuf) mesnevisi XIV. yüzyıla ait Yûsuf kıssası konulu bir hikâyedir. Eser, 1529 beyitten oluşmaktadır. Aruzun "Fâ'ilâtün Fâ'ilâtün Fâ'ilât" vezniyle yazılmıştır. Eser XIV. yüzyılın ilk yarısında yazılmış ve birçok ilim insanına göre Anadolu sahasında yazılmış ilk "Yûsuf u Zelîhâ (Destân-ı Yûsuf)" konulu mesnevidir. Şeyyâd Hamza'nın Yûsuf u Zelîhâ (Destân-ı Yûsuf) mesnevisi üzerine yapılan bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Türk, Arap ve İran edebiyatındaki Yûsuf u Zelîhâ mesnevileri; Şeyyâd Hamza hayatı, edebî kişiliği ile eserleri; Yûsuf u Zelîhâ (Destân-ı Yûsuf) mesnevisinin özellikleri, bu mesnevi üzerine yapılan çalışmalar ve eserin yazım özellikleri üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde tıpkı basım, transkripsiyonlu metin, metnin Türkiye Türkçesine aktarımı; üçüncü bölümde eserin gramatikal dizini ve metin sözlüğü verilmiştir. Yine sözcüklerin etimolojileri de çalışmaya eklenmiştir. Araştırmacılarımızın eserdeki sözcüklerin Eski Türkçeden itibaren gösterdiği seyirleri görebilmeleri için sözcüklerin tarihî lehçelerdeki biçimleri de gösterilmiştir.