Osmanlı İmparatorluğu'nun Lezgilerle İlişkileri (1578-1732)

Osmanlı-Dağıstan, Şirvan ve Gürcistan Münasebetleri
Bu kitapta Osmanlı İmparatorluğu'nun Kafkasya'nın en kadim halklarından biri olan Lezgilerle ilişkileri incelenmektedir. Günümüzde Dağıstan'ın güneyi ile Azerbaycan'ın kuzeyinde yerleşik bir halde olan Lezgiler, 8. yüzyılda Arapların Kafkasya fetihleriyle birlikte İslamiyeti kabul eden Sünnî bir topluluktur. Ülkemizde Lezgilerle ilgili bilgilerin sınırlı oluşu bazı sorulara cevap aramak lüzûmunu ortaya çıkarmıştır. Bunlardan bazıları Lezgilerin etnik kimliği tartışmaları, Lezgilerin toplam nüfusu ve Lezgi adının kapsamıyla ilgilidir. Bu nedenle Lezgi adının etimolojisi ve bu ismin hangi toplulukları kapsadığı kitapta incelenmiştir. Ayrıca Lezgilerin yaşadıkları bölgeler, nüfusları, dilleri ve ekonomileri de çalışmada ele alınan konular arasındadır.
Osmanlı İmparatorluğu'nun Kafkasya'ya ilgi duymaya başladığı 16. yüzyıldan itibaren, bölgede yürüttüğü faaliyetler ve Lezgilerle kurdukları ilk münasebetler incelenmiştir. Bunun yanı sıra Özdemiroğlu Osman Paşa'nın Kafkasya'daki faaliyetlerine değinilmiştir. Lezgilerin 18. yüzyıl başlarında Hacı Davud önderliğinde birleşip yürüttükleri isyan hareketi ile Rus Çarı I. Petro'nun Lezgiler üzerine yürümesi ve bunun üzerine Osmanlıların Lezgileri himaye etmeleri gibi Şirvan, Dağıstan ve Gürcistan taraflarında meydana gelen daha pek çok olay bu kitapta incelenmektedir.