Paris'te Bir Osmanlı

Osmanlı Devleti'nde Kanuni Sultan Süleyman sonrası başlayan yozlaşma süreci, III. Selim dönemine kadar devam etti. Osmanlı Devleti'nin "düzeni" 3. Selim'le "yeniden" yapılanmaya başlandı. bu dönemde Avrupa'yı anlamak ve Batıyı tanımak için önemli başkentlere elçiler gönderildi. Napolyon döneminde Fransa'ya gönderilen ve izlenimlerini Büyük Sefaretname adlı eserinde dile getiren Seyyid Abdurrahim Muhib Efendi de bu elçilerden birisidir.

Seyyid Abdurrahim Muhib Efendi bu sefaretnamesinde ihtilal sonrası Fransa'nın siyasi, askeri, ekonomik ve sosyal yapısını en ince detayına kadar gözlemlemiştir. Türk batılılaşmasına kaynaklık eden metinlerden biri olan sefaretnamede, Osmanlı elçisinin Avrupa diplomasisini anlama çabaları yanında, klasik Osmanlı diplomasisindeki değişiklikleri de takip etmek mümkündür.

Cumhuriyetten imparatorluğa geçen Fransa'da Avrupa'ya hakim olma sevdasındaki Napolyon'un hedefleri, diplomasi tarihinin en önemli ismi Talleyrand'ın izlediği kriz politikaları ışığında diplomasiyi öğrenen Muhib Efendi'nin Rus, Fransız, İngiliz siyaseti karşısında düştüğü çaresizlik, Fransa'nın İstanbul elçisi Sebastiyan'ın yönlendirmesiyle değişen Osmanlı dış politikası tüm çıplaklığıyla Büyük Sefaretname'de gözler önüne serilmektedir.