Zorunlu Geçit Hakkı

Türk Medeni Kanunu m.747'de düzenlenen "zorunlu geçit hakkı" istemlerinin, uygulamada en uzun süreli yargılama gerektiren davalar olduğu gözlenmektedir. Tek bir yasa maddesine dayalı bu tür isteklere ilişkin yargı kararları incelendiğinde ise davaların hep aynı nitelikte bozma nedenlerine tabi tutulduğu anlaşılmaktadır. Yargıtay'ın yargı denetimini yaptığı tüm dava dosyalarındaki kararlara ilişkin bozma nedenlerinin, Dairece kabul edilen ve açıklanan ilkelere aykırı olduğu vurgulanmıştır.

Geçit hakkı kurulması için geçit ihtiyacı duyulan taşınmazın genel yola hiç veya yeteri kadar bağlantısının bulunmaması gerekmektedir. Geçit yolu saptanırken komşuluk hukuku ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkeleri gözetilmelidir. Bu tür davalarda uygun güzergah seçimindeki tutarsızlık bozma kararlarının özünü oluşturmaktadır. Bilirkişilerce düzenlenen rapor ve ekindeki krokilerde saptanan güzergahlar içinde uygun alternatifin seçiminde zaaf gösterilmesinin en yoğun bozma nedeni olduğu görülmektedir.

Kitabın birinci bölümünde zorunlu geçit hakkı davalarında özel dairece benimsenen ilkeler, ikinci bölümünde zorunlu geçit hakkı kurulmasının amacı ve koşulları, üçüncü bölümünde zorunlu geçit hakkını ilgilendiren ve uygulamayı yönlendiren usul ve esasla ilgili ilkeler ve açıklamalar ayrıntılı şekilde Yargıtay ve BAM kararları eşliğinde incelenmiştir. Ek bölümde ise zorunlu geçit hakkı kurulmasına ilişkin TMK 747.maddeyle ilişkili Yargıtay ve BAM kararları konularında göre sistemleştirilerek tarih sırasına göre sıralanmıştır.

Kitabın yeni baskısında, Yargıtay 14.Hukuk Dairesinin kapatılması nedeniyle yeni görevli Yargıtay 7.Hukuk Dairesinin güncel kararları kitaba alınmıştır.